Dwarskijker van woensdag 30 oktober 2024
Het is alweer even geleden dat ik De meeste mensen deugen van Rutger Bregman las. De eerste weken was ik onder de indruk. Het boek had mijn mensbeeld een positieve boost gegeven. Maar met elk nieuw drama op het wereldtoneel, van Oekraïne tot Gaza en alles daartussenin, de meest vreselijke ellende die over ons heen werd gestort, alles door mensenhand gecreëerd, werd dat opgeklaarde mensbeeld weer dof als beslagen spiegelglas. Nee, de meeste mensen deugen voor geen cent.
Iets van de glans keerde zaterdagavond terug toen een zwerfster met een klein kind op de arm op het station in Breda mijn echtgenote aansprak. Ik stond verderop te wachten aan een balie en zag in mijn ooghoek wat zich afspeelde. De hand van mijn echtgenote die in haar jaszak op zoek gaat naar muntjes, de vrouw die eerst een afwerend gebaar maakt en dan het geld toch aanpakt. Hoe ze daarna, terwijl mijn vrouw naar me toe komt lopen, iets roept en wijst op de handtas die mijn vrouw bij het bankje heeft laten staan. ‘Mevrouw, uw tas!’
Haar kindje had honger. Ze wilde eigenlijk geen geld, had liever dat mijn vrouw de melk voor haar zou kopen. In de winkel was ze niet welkom.
Zoals die Nijmeegse dakloze, gisteren stond ze in de krant. In sommige winkels is ze ook niet meer welkom. Op internet veel reacties op dat verhaal. Een enkeling reageert zoals verwacht, legt de schuld van de ellende bij de dakloze zelf. Of moppert op de overheid. Maar de meesten reageren positief. Een vrouw wil de dakloze Luciënne graag 100 euro geven. Niet doen, zegt een ander. Daar koopt ze toch maar weer drugs van… De gulle gever laat zich echter niet ontmoedigen.
Is het moeilijk om te deugen? Ik denk dat het een keuze is.
Illustratie: Bedelares met kind, ets van Pieter Jansz. Quast, 1638