Dwarskijker van zaterdag 1 april 2023
Het zijn berichten die je snel vergeet. Maar we moeten er echt bij stilstaan, bij dat bericht van deze week dat meer dan de helft van de Brabantse jongeren met psychische klachten kampt. De GGD heeft het onderzocht, nieuwsgierig naar de vraag hoe de jongeren de coronaperiode zijn doorgekomen. Een kwart van de jongeren voelt zich eenzaam.
Eenzaamheid herken je niet aan de buitenkant. Van de week bezocht ik rond het middaguur de supermarkt. Het verkeerde moment. Tegelijk met mij denderde een kudde scholieren de Jumbo binnen. Het waren er dertig, misschien wel meer. Luidruchtig en met veel branie, zoals het hoort dus, gooiden ze bij de ingang heel braaf hun rugzakken in een hoek – de enige voorwaarde die de supermarktbaas stelt – om vervolgens in de vele rekken van de winkel op zoek te gaan naar een eenvoudige lunch. Een broodje en een blikje, meestal. Ik zag hoe de kassières bij de zelfscankassa’s zich schrap zetten voor deze dagelijkse, vriendelijk bedoelde, stressvolle overval. Ik meende in hun ogen af te lezen hoe ze vreesden dat het lot hen zou uitkiezen. Stel dat de software jou aanwijst om de zelfscanactie van een van die pubers te moeten controleren. Hoe de kudde zo’n winkelmeisje insluit… Daar ging de fantasie even met me op de loop.
Als één energiek organisme trok de meute door de winkel, in een vloek en een zucht was het voorbij. Ik dacht aan het GGD-onderzoek, bekeek elk gezicht, maar van geen enkel kon ik het aflezen, de eenzaamheid. Dat lieten de maskers niet toe. Elke puber deed verwoed wat van hem of haar verwacht werd: niet opvallen, erbij horen. Dat masker valt ’s avonds pas af, als de puber in bed ligt. Of bij de psychiater. Maar dan is het te laat.