Aflevering 31 van Bevrijding Stap voor Stap
Het is de eerste week van april 1945. Eindelijk sijpelen er positieve berichten door bij de Noord-Limburgse evacués in het oosten en noorden van het land. Op 7 april zijn er luchtlandingen van de geallieerden achter de Duitse linies. Een dag later wordt Zutphen bevrijd; op 9 april Deventer.
Voor velen komt de bevrijding te laat. Zoals voor Piet Aalders (20) uit Gennep. De jonge kapper bevindt zich voorjaar 1945 niet in het stadje en evenmin is hij één van de vele evacués in het noorden van het land. Aalders is één van de onderduikers, jongemannen die aan de verplichte Arbeitseinsatz probeerden te ontkomen, die pech hebben gehad. Toen hij halverwege de oorlog een oproep kreeg om zich te melden voor werk in Duitsland slaagde hij erin een onderduikadres te vinden in Eindhoven. Af en toe nam hij de gok en bracht stiekem een bezoek aan zijn ouders in de Zandstraat in Gennep. Op een gegeven moment stonden de Duitsers hem daar op te wachten. Hij draaide zich om en ging ervandoor, maar de Duitsers openden het vuur en hij werd geraakt in zijn knie. In een gevangenenziekenhuis kon hij herstellen, daarna belandde hij in het concentratiekamp in Vught. September 1944, toen de geallieerden Vught naderden, werd hij op transport gezet naar concentratiekamp Bergen-Belsen in het noorden van Duitsland.
In dat kamp vindt, hij vermoedelijk eind maart 1945, de dood. Waarschijnlijk wordt hem de vlektyfus, die in het kamp welig tiert, fataal. Het kamp is berucht vanwege de tienduizenden doden en zal ook het kamp blijken te zijn waar Anne Frank om het leven komt.
In de zomer van 1945 zijn de ouders van Piet nog steeds in het ongewisse over het lot van hun zoon. Vader volgt het voorbeeld van velen: hij plaatst een advertentie in dagblad De Gelderlander: wie kan inlichtingen verstrekken over Piet Aalders?
Het zal tot 7 september 1950 duren voordat Piet, in een bericht in het Staatsblad, officieel dood wordt verklaard. Als sterfdatum wordt 31 maart 1945 aangehouden, twee dagen voor de dag waarop hij zijn 21e verjaardag zou vieren. Bergen-Belsen wordt twee weken later door de Britten bevrijd.
Gedurende de bezettingsjaren zaten heel veel jongemannen in Overloon ondergedoken. Eén van hen was J.P.A. Veerkamp. De kantoorbediende uit Maastricht heeft er geschuild van juli 1943 tot aan de bloedige slag om Overloon, in september 1944. In oktober is hij erin geslaagd met een Rode Kruiswagen terug te keren naar Maastricht. In maart 1945 brengt hij een bezoek aan het dorp waar hij zolang veilig is geweest. Hij herkent Overloon niet terug. In zijn dagboek schrijft hij later: ‘Niets stond meer overeind! De bewoners leidden een armzaligst bestaan in krotten en “woningen”, ‘n mensch onwaardig! De stemming onder de menschen was echter uitstekend. Vol goede moed en energie waren zij weer aan de wederopbouw bezig. “Nederland herrijst” was ook hier het devies. (…) ik werd getroffen door de blijmoedigheid en volledige overgave waarmee dát volk zich in z’n lot schikte, ’t had z’n volle vertrouwen in de regering.’
Bij de foto: De advertentie in dagblad De Gelderlander van 25 juli 1945 waarin de vader van Piet Aalders vraagt of iemand zijn zoon heeft gezien.
Geraadpleegde bronnen:
- Brabantsegesneuvelden.nl
- Dagboek JPA Veerkamp uit Maastricht (Niod)