Aflevering 77 van Sprekend Verleden
Voor een koele duik moeten de inwoners van deze streek halverwege de vorige eeuw naar sloot of plas of de Maas. De rivier ligt nog niet zo strak in het gelid en heeft kleine, populaire strandjes. Enkele gemeenten hebben officiële zwembaden, zoals Boxmeer en Gennep. Maar ook dat zijn natuurbaden aan of ín de Maas.
In de jaren na de oorlog laait in Nederlandse gemeenten de discussie op over gemengd zwemmen. Vóór de oorlog is het, zeker in het katholieke zuiden, vanzelfsprekend dat mannen en vrouwen niet samen zwemmen. De Duitse bezetter heeft er tussen ’40 en ‘45 geen enkele moeite mee, maar na de oorlog trekken de pastoors de teugels weer strak aan.
Het gemeentebestuur van Oeffelt vindt het in 1949 hoog tijd om het zwemmen aan regels te binden. B en W besluiten dat alleen nog gezwommen mag worden langs de Maasoever, vanaf ongeveer 200 meter ten noorden van het Veerhuis. Maar uitdrukkelijk alléén voor heren! ‘Het is dus verboden voor dames om alhier te zwemmen of te baden’, zo wordt voor alle duidelijkheid in de officiële bekendmaking vermeld.
Gunt het Oeffeltse college de vrouwelijke inwoners dan geen waterpret? Jawel hoor. Er is een afspraak gemaakt met de familie Mooren uit Haps. Die bezit een weiland ter hoogte van de spoorbrug, dat plaatselijk bekendstaat als ‘de Put’. Dat weiland ligt 350 meter zuidelijker dan het zwemgedeelte voor heren. Waar dat weiland aan de rivier grenst, mogen de Oeffeltse vrouwen zwemmen. Er is wel een verschil. De Oeffeltse heren kunnen zwemmen wanneer ze maar willen. Maar Oeffeltse dames die een frisse duik willen nemen, moeten van tevoren langs het gemeentehuis. Daar kunnen ze toestemming vragen om over het weiland van de Moorens te mogen lopen. Officieel is dat omdat de grond particulier bezit is. Maar officieus houdt de gemeente zo een oogje in het zeil op het gescheiden zwemmen. Het voorkomt ongetwijfeld een al te grote toeloop op het ‘dameszwembad’, zeker van dames van buiten Oeffelt.
Tien jaar later beseft Oeffelt dat gemengd zwemmen niet meer is tegen te houden. Het besluit van 1949 wordt ingetrokken en de Maasoever wordt aangewezen als zwemwater voor iedereen.
Zwemmen in Oeffelt blijkt aantrekkelijk. Van heinde en verre komen op zonnige zaterdagen en zondagen zwemlustigen naar Oeffelt. Vooral Duitsers uit het grensgebied. Het geeft de gemeente in de zomer van 1960 kopzorgen. Er ontstaan opstoppingen op de Veerweg door al die lukraak geparkeerde auto’s. De gemeente vraagt de provincie toestemming om een parkeerverbod in te stellen. Als de provincie die toestemming weigert, schrijven B en W strijdlustig dat ze het verbod tóch instellen. En als de provincie zich verzet, mag ‘Den Bosch’ zelf de verkeerschaos langs de Maas komen oplossen.
Ook in de zomer daarop is Oeffelt populair onder Duitse badgasten. Op zondag 17 september, een warme nazomerdag waarop het kwik de 24 graden aantikt, laat de Maas zich van een verraderlijke kant zien. De 23-jarige Hermann Assfalg uit Düsseldorf verdwijnt onder de golven. Pas twee weken wordt het levenloze lichaam aan de overkant ontdekt.
Bij de foto: Zwemmen aan de Maas, hier in Well, in de jaren vijftig. Foto: archiefwell.nl
Geraadpleegde bronnen:
- archief gemeentebestuur Oeffelt (BHIC)
- Het Vrije Volk van 18 september 1961
- overlijdensregister van de gemeente Ottersum
- Overijsselsch Dagblad van 13 juli 1951